Beroepsopleiding tot imam stopt

De enige Nederlandse HBO-imamopleiding houdt op te bestaan. Dat bevestigt hogeschool Inholland tegenover Trouw.'Dit is een van onze duurste trajecten', vertelt bestuursvoorzitter Doekle Terpstra. 'Van de huidige 105 studenten hebben er relatief veel intensieve begeleiding nodig. Je hebt toch te maken met studenten met verschillende culturele achtergronden.'

Ook telt de in Amstelveen gevestigde studie relatief veel langstudeerders. Nieuwe aanmeldingen worden nu geweigerd, maar de huidige student-imams mogen hun opleiding afmaken. In 2018 moet de laatste HBO-opgeleide imam afgestudeerd zijn.



'Rendabel zal het nooit worden'


Terpstra noemt de bezuiniging onvermijdelijk. Hij werd aangesteld om de geplaagde instelling weer gezond te maken en houdt momenteel het volledige onderwijsaanbod kritisch tegen het licht. 'We moeten heel eerlijk zijn. De imamopleiding kost veel geld en zal nooit rendabel worden. Zelfs de speciale subsidie van het ministerie van Onderwijs kan niet voorkomen dat we er flink op moeten toeleggen.'

Het Contactorgaan Moslims en Overheid (dat de betrokken islamitische organisaties vertegenwoordigt) vreest dat Nederland de grip op haar moskeeën zal verliezen. 'Nederlandse moslims hebben erg veel behoefte aan eigen imams', meent woordvoerder Yassin Elforkani. 

'Het tekort aan imams is al te groot'
'Nu al zit dertig tot veertig procent van de moskeeën zonder eigen imam. Veel jongeren luisteren naar preken van buitenlandse geestelijken. Den Haag zegt te streven naar volwaardige Nederlandse imams en spreekt zelfs van een maatschappelijke urgentie, maar niet iedereen draagt zijn verantwoordelijkheid. De kans dat Marokko of Saudi-Arabië zich gaat inmengen is nu erg groot.'

Inholland opende de opleiding in 2006, daartoe aangemoedigd door Mark Rutte, destijds staatssecretaris van onderwijs. Hij hoopte dat islamitische geestelijken zo beter zouden integreren in de Nederlandse cultuur. Moskeebesturen hoefden hun voorgangers niet langer te 'importeren' uit het buitenland als imams een studie konden volgen op eigen bodem.'
De 'polderimams' moesten bovendien helpen om een 'Nederlandse islam' te formuleren, zonder te veel inhoudelijke en financiële invloed uit het land van herkomst. De Vrije Universiteit begon in 2005 al met een speciale masteropleiding tot islamitisch geestelijk verzorger. 

De keuze om de HBO-opleiding af te bouwen valt Terpstra naar eigen zeggen zwaar. 'Het is een prachtig en maatschappelijk relevant initiatief. We dragen de opgedane kennis over aan de islamitische koepelorganisaties waarmee we hebben samengewerkt. Misschien kunnen zij de studie elders onderbrengen.' Terpstra is desondanks pessimitisch. 'Ook bij andere instellingen zal dit een dure opleiding zijn.'