Straks is zelfs het platteland niet meer stil

Hij heeft 'weinig tot niks' met spiritualiteit. Toch liet Jan Mulder zich overhalen om het essay van de Maand van de Spiritualiteit te schrijven. Veel spiritueler is hij er naar eigen zeggen niet van geworden. 'Ik droom wel weg als ik voor mijn boerderij op mijn gemakje mijn auto sta te wassen. Je moet zoiets niet gaan organiseren.'In de ruim honderd pagina's tellende verkenning gaat de 'tafelheer' van De Wereld Draait Door en voormalig columnist en voetballer op zoek naar een vorm van stilte die hem kan bekoren. Dat blijkt nog niet zo eenvoudig. Simpelweg luisteren naar wat er zich vanbinnen afspeelt is geen optie. 'Alles wat je in mij kunt tegenkomen is precies wat ik niet wil', noteert hij in Doodstil. 'Het is een hel daarbinnen. Een universum met rondvliegend schroot, een kosmos opgebouwd uit de foute dingen.'Van de veelgeprezen serie The Big Silence, waarbij vijf carrièrejagers zich laten opsluiten in een klooster, is Mulder zo mogelijk nog minder gecharmeerd. 'De abt blinkt uit door zelfverzekerdheid', schrijft hij kritisch. Niet één keer betrap ik hem op een zweem van twijfel. Nee, om de hoek van de stilte wacht God op u.' Mulder slaagt er maar niet in om God in die stilte te vinden.Het platteland van Groningen, waar hij werd geboren en sinds een paar jaar weer woont, stelt hem wel tevreden. Nóg wel. Want als alles volgens plan verloopt, wordt de omgeving van het dorp Nieuwolda straks decor van een reeks windmolens. Hij kan er razend om worden.Zo erg zijn die windmolens toch niet?Mulder: 'Jij vindt ze zeker mooi, hè? Die grote witte dingen in het landschap. En dan die herrie die ze maken. Ik doorzie die maffia, hoor. Heb me er eens in verdiept. Er gaan gigantische bedragen in om. Iedereen die gelooft dat windmolens staan voor de tegencultuur is er ingestonken.''Windenergie is helemaal niet nodig. We kunnen al lang energie winnen uit koolzaad, maar dat wordt om een of andere reden stilgehouden. Steeds meer landelijke gebieden gaan eraan, alles komt vol te staan. Mensenlevens worden vernietigd.'Wat is er eigenlijk zo mooi aan een leeg weiland?'Dat is hetzelfde als vragen wat er mooi is aan vrede op aarde. Zo'n uitzicht geeft lucht. Je kunt er zeven kilometer ver kijken. En je ziet niks. Dat is toch práchtig? Als er in Nieuwolda inderdaad windmolens komen, dan verhuis ik.'Is het niet vreemd dat de man die al jaren zorgt voor rumoer in talkshows zo gesteld is op rustige natuur?'Misschien. Tot voor een paar jaar geleden woonde ik in Bussum. Dat heb ik 33 jaar volgehouden, het ging prima. Maar als ik op het platteland ben, wil ik niet naar van die witte monsters moeten kijken. Ik doe niet aan spiritualiteit, maar ik droom wel weg als ik voor mijn boerderij op mijn gemakje mijn auto sta te wassen. Heerlijk. Dan komt de stilte als een verrassing. Je moet zoiets niet gaan organiseren.'Ik begreep dat u wel aanwezig was bij de stiltesessie op het Museumplein, de aftrap van de Maand van de Spiritualiteit.'Dat was mooi: een paar honderd mensen mediteerden een halfuur in volledige stilte. Het viel me op dat voorbijgangers daar direct respectvol mee omgingen. Niemand schreeuwde of begon plotseling gek te doen. Stilte dwingt kennelijk stilte af.'Maar u blijft een buitenstaander?'Ja. Ik kan de stilte niet in mezelf zoeken. Dan gebeurt er niks. Toch vond ik het fascinerend, hoor, al die spirituele initiatieven waarin ik me hebt verdiept toen ik het essay schreef. Van die stilteweekenden, waarop mensen gaan waterverven en schaken met stukken van een meter hoog. Sommigen vinden het prachtig. Ik was al lang blij dat ik me weer eens ergens aan kon ergeren. Ik heb genoten.'