Minder katholieke vieringen door priestertekort

In veel dorpen en steden blijven de deuren van de rooms-katholieke kerk op Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Paaszaterdag gesloten. Dat komt doordat de bisschoppen een oude beleidsregel nieuw leven inblazen.Rome schrijft van oudsher voor dat de avondvieringen op Witte Donderdag en de paaswake op Paaszaterdag moeten worden geleid door een priester.En priesters worden steeds schaarser. De afgelopen decennia losten veel parochies het probleem op door een oogje dicht te knijpen, maar nu wordt deze regel wat de bisschoppen betreft weer in ere hersteld. Uit een rondgang die Trouw langs de bisdommen maakte, blijkt dat alle bisdommen gaan proberen om zich aan de richtlijnen te houden. Ze hebben hun parochies verzocht om er gehoor aan te geven.

'De liturgie is zo belangrijk dat hij alleen gevierd kan worden met een priester. Mensen hebben er begrip voor als je het zo uitlegt'

De consequenties van het priestertekort worden daardoor in de dagen voor Pasen erg concreet: slechts een deel van de kerken kan een priester inzetten. De rest blijft gesloten of grijpt naar een alternatief, zoals een vesper. Hoeveel kerken het zonder priester moeten stellen is onbekend. De bisdommen houden dat niet bij. Ieder 'parochieverband' (een cluster van een paar parochies) heeft tenminste één priester.Noord-Nederland heeft twee weigerparochiesDe liturgische voorschriften bieden 'priesterloze' kerken overigens ook enige troost: de kruisweg, liturgie waarbij de kruisiging wordt herdacht, mag ook door leken (voorgangers zonder 'priesterstatus') gehouden worden.In het noorden van het land geven in ieder geval 'verreweg de meeste parochieverbanden' gehoor aan het bisschoppelijke verzoek. 'Van 2 van de 19 weet ik zeker dat ze dat niet doen', vertelt bisschop Gerard de Korte van het bisdom Groningen-Leeuwarden. 'De rest doet het waarschijnlijk wel.''Ja, sommige parochies waren teleurgesteld'De Korte 'wil niet verhelen dat er teleurstelling was' toen hij parochies meedeelde dat hun diaken of pastoraal werker tijdens de lijdensweek liturgisch niet in actie zou komen. 'Het is een emotionele discussie. Sommigen vinden het jammer dat hun eigen kerk dichtblijft en dat ze naar een andere moeten reizen, anderen vinden het vooral vervelend voor hun pastoraal werker.'Dit besluit is geen motie van wantrouwen tegen hen, benadrukt De Korte. 'Er zit een theologie achter dit besluit. De liturgie is op deze dagen zo belangrijk dat hij alleen gevierd kan worden met een priester. Je merkt dat mensen er begrip voor hebben als je het zo uitlegt.''In veel kerken was het sowieso al erg rustig', vertelt hulpbisschop Jan Hendriks van het bisdom Haarlem-Amsterdam. 'Ook dat is zonde, want de lijdensweek hoort bijzonder te zijn. We stimuleren mensen nu om naar één plaats te komen.'